تقصیر سنگین و تخلف عمدی در موافقتنامه های عملیات مشترک نفتی با تاکید بر نظام حقوقی انگلستان

نوع مقاله : مقاله علمی - تخصصی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 دکتری حقوق نفت و گاز دانشگاه تهران

3 کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه شاهد

چکیده

یکی از روش‌های مدیریت ریسک در موافقتنامه‌های عملیات مشترک نفتی و به‌طورکلی قراردادهای بالادستی نفتی، استفاده از شروط عدم مسؤولیت متقابل است. در یکی از اقسام پرکاربرد این شروط، طرفین مسؤولیت خود را منوط به تقصیر سنگین و یا تخلف عمدی یکدیگر می‌نمایند. این در حالی است که به‌طور سنتی در نظام حقوقی انگلستان همانند نظام حقوقی ایران، بین درجات مختلف تقصیر (عادی و سنگین) تفکیکی وجود ندارد. اما طبق بررسی‌های این نوشتار، آرای جدید دادگاه‌های انگلستان حاکی از حرکت نظام حقوقی این کشور به‌سمت پذیرش درجه‌بندی تقصیر (عادی و سنگین) در صورت توافق طرفین است. درهرحال، به‌نظر می‌رسد که در ایران نیز توافق طرفین مبنی بر موکول کردن مسؤولیت به تقصیر سنگین یا تخلف عمدی معتبر باشد. با وجود برخی نظرات مبنی بر ترادف اصطلاحات «تقصیر سنگین» و «تخلف عمدی»، طبق بررسی‌های به‌عمل آمده، حداقل در نظام حقوقی انگلستان تخلف عمدی مفهومی شناخته‌شده و مجزای از تقصیر سنگین دارد. نهایتاً اینکه، مدل موافقتنامه عملیات مشترک مؤسسه مذاکره‌کنندگان بین‌المللی نفتی، احتمالاً با نیم‌نگاهی به آرای صادره و به‌منظور پیشگیری از تفسیرهای ناخواسته بعدی، برای هر دو اصطلاح «تقصیر سنگین» و «تخلف عمدی» تعریف واحدی ارائه کرده است.

کلیدواژه‌ها