1
دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
2
کارشناسی ارشد حقوق محیط زیست دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
پیشرفت علوم در زمینههای مختلف، دریچههای تازهای را بر روی جوامع باز کرده است که این امر در حوزههای گوناگون زندگی بشری همراه با مزایا و پیامدهایی نیز بوده است. مواد تراریخته به عنوان یکی از شاخههای بیوتکنولوژی به منظور مقاومسازی گیاهان، مواد غذایی و دام در برابر آفات، یکی از نوآوریهای بشری در حوزه ژنتیک به حساب میآید. این فناوری اگرچه در تولید کمّی محصولات اثری شگرف داشته است، اما پیامدهای ناشی از مصرف آن نگرانیهای عمیقی را به وجود آورده است، به نحوی که برخی از زیستشناسان در مورد مصرف بیرویه این محصولات هشدارهای جدی دادهاند. همگام با این موضوع، با توجه به این که بیوتکنولوژی کشاورزی بهطور انحصاری در دست چند شرکت فراملی است، سودآوری کلان ناشی از فروش این محصولات در بازارهای جهانی، زنجیرهای از رفتارهای مجرمانه را در این حوزه به وجود آورده است و این رفتارهای مجرمانه در شبکه به هم پیوستهای از تعامل میان دولتها و این شرکتها ظهور یافته است. پرسشی که همواره از سوی برخی از جرمشناسان در این زمینه مطرح میشود این است که چگونه میتوان آسیبهای ناشی از تولید مواد تراریخته را جرمانگاری نمود؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت که جرمشناسان با تأکید بر جرمانگاری محصولات تراریخته با استفاده از رهیافتهای نوین جرمشناسی سبز، سعی در توضیح و تبیین این مسئله داشتهاند.