. دکترای تخصصی، مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، MM.a5611@gmail.com
چکیده
در تعیین معنای متون ازجمله متون حقوقی و قانون اساسی، چند مکتب تفسیری همچون منشاءگرا، مؤلف گرا، متن گرا و مفسر گرا قابل‌شناسایی‌اند. در این میان، مؤلف گرایی و متن گرایی دیدگاهی است که قرن‌ها در اغلب نظام‌های حقوقی، نظریه مسلط تفسیری بوده و همچنان نیز در بسیاری از نظام‌های حقوقی (مانند ایران و آمریکا) کم‌وبیش موردتوجه است. تفسیر قانون اساسی در نظریه‌ی مؤلف گرا از مقاصد و رفتار قانون‌گذار برگرفته از مکتب منشاء‌گرایی است. این نظریه در اصول فقه شیعه و همین‌طور نگاه اعضای شورای نگهبان به‌عنوان نظریه‌ی صحیح و رسمی تفسیر، پذیرفته‌شده است. در نظام حقوقی ایران، شورای نگهبان که بر طبق قانون اساسی صلاحیت‌ها و وظایف مختلفی بر عهده دارد، به‌عنوان مفسر رسمی این قانون معرفی‌شده است. اصل (98) قانون اساسی دراین‌باره مقرر داشته است: «تفسیر قانون اساسی به عهده‌ی شورای نگهبان است که با تصویب سه‌چهارم آنان انجام می‌شود». در همین راستا، از ابتدای تشکیل شورای نگهبان، به‌طور پیوسته و البته با فراز و نشیب‌هایی، این شورا نظراتی را در تفسیر اصول قانون اساسی ابراز داشته است که به‌عنوان «نظر تفسیری» شناخته‌شده است. بدین ترتیب این پژوهش به دنبال پاسخ به این سؤالات است که رویکرد تفسیری شورای نگهبان متأثر از چنین مکاتبی است و اینکه می‌توان روش و الگوی تفسیری مستقلی از چنین مکاتبی برای رویکرد تفسیری شورای نگهبان اتخاذ نمود.
)