1
استادیار گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج
2
دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج
3
کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه کاشان
چکیده
جرمشناسان در تبیین چرایی تحقق جرم و تکوین آن، در کنار عوامل زیستی و اجتماعی، از عوامل روانی نیز یاد میکنند که در میان عوامل روانی، شخصیت مرتکب مهمترین عامل شناخته میشود. این مقوله امروزه مرزهای روانشناسی و جرمشناسی را درنوردیده و پا در عرصه حقوق کیفری نهاده است. شخصیت مرتکب جرم که مبنای اصل و کیفر در حقوق جزای امروزی است، باعث آن شده که مجازات هر شخص متناسب باشخصیت وی در نظر گرفته شود. قانونگذار ایران در مواد مختلف قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و نیز پارهای از مواد آییننامه اجرایی سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی مصوب 1400 به تشکیل پرونده شخصیت عنایت داشته و در مواد 203 و 286 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و بخشنامه رئیس قوه قضاییه نیز به لزوم تشکیل آن پرداخته است؛ لیکن با رجوع به آرای صادره از محاکم خواهیم یافت که علیرغم الزام قانونی، متأسفانه به تشکیل چنین پروندهای اقدام نمیشود و بعضاً در موارد تشکیل، به محتوای آن در صدور حکم توجه نمیگردد! لذا نگارندگان در این پژوهش برآنند تا پس از تشریح موضوع، به نقش آن در حقوق کیفری ایران و دلایل محاکم در استنکاف از این تکلیف قانونی بپردازند.